Έχε γεια παγκοσμιοποίηση!
Η παγκοσμιοποίηση, η οποία κυριάρχησε κατά τις δεκαετίες του ’90 και των αρχών του 2000, προσέφερε μια νέα εποχή για τις πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες ανέπτυξαν ένα ενιαίο μοντέλο λειτουργίας για όλες τις αγορές, επιδιώκοντας την εναρμόνιση και την αποτελεσματικότητα. Ωστόσο, η παγκοσμιοποίηση φαίνεται να αντιστρέφεται, με την εμφάνιση νέων γεωπολιτικών τάσεων και την επαναφορά της προστατευτικότητας και του οικονομικού εθνικισμού. Αυτό οδηγεί σε σοβαρές προκλήσεις για τις πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες καλούνται να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζονται τις διεθνείς τους δραστηριότητες.
Η λεγόμενη “αποπαγκοσμιοποίηση” χαρακτηρίζεται από την ανάδυση μεγάλων δυνάμεων που ανταγωνίζονται για την κυριαρχία στον παγκόσμιο χάρτη, την αύξηση της πολυπολικότητας, τη μάχη για σπάνιους πόρους, και την επιβολή αυξημένων εμπορικών φραγμών και κυρώσεων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανασφάλεια στις εφοδιαστικές αλυσίδες, την ενίσχυση τοπικών κανόνων περιεχομένου και την αυξανόμενη πολυπλοκότητα στη ρύθμιση των δεδομένων και των τεχνολογικών λύσεων.
Η Αδυναμία της «Ενιαίας Προσέγγισης»
Στο παρελθόν, οι πολυεθνικές επιδίωκαν να εφαρμόζουν μία κοινή στρατηγική σε όλες τις αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνταν. Αυτή η προσέγγιση, όμως, φαίνεται πλέον ανεπαρκής σε έναν κόσμο που γίνεται ολοένα και πιο κατακερματισμένος. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ανατολική Ασία, για παράδειγμα, αντιμετωπίζουν δυσκολίες όπως η πολιτική ένταση μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν. Χάρτες που εμφανίζουν την Ταϊβάν ως μέρος της Κίνας μπορεί να δημιουργήσουν αρνητικές αντιδράσεις στους πελάτες της Ταϊβάν, ενώ το αντίστροφο προκαλεί αντιδράσεις στην ηπειρωτική Κίνα. Παρόμοιες γεωπολιτικές περιπλοκές υπάρχουν και στη Μέση Ανατολή, όπου οι ισραηλινές τεχνολογίες συχνά αποκλείονται από πολλές αραβικές αγορές.
Η Ευπάθεια των Εφοδιαστικών Αλυσίδων
Η πανδημία του COVID-19 κατέστησε σαφείς τις αδυναμίες των διεθνών εφοδιαστικών αλυσίδων, οι οποίες λειτουργούσαν στη βάση της μείωσης του κόστους, αλλά τελικά αποδείχθηκαν εύθραυστες και ασταθείς. Η διακοπή της παραγωγής στην Ασία οδήγησε σε σοβαρές ελλείψεις σε προϊόντα και πρώτες ύλες, με αποτέλεσμα οι πολυεθνικές να στρέφονται σε νέες στρατηγικές, όπως η μεταφορά της παραγωγής πιο κοντά στις κύριες αγορές ή η δημιουργία αποθεμάτων για την εξασφάλιση της συνέχειας των προμηθειών.
Πολυμορφία στις Ρυθμίσεις των Δεδομένων και της Τεχνολογίας
Η ρύθμιση των δεδομένων και των ψηφιακών υπηρεσιών αποτελεί έναν ακόμη τομέα στον οποίο οι πολυεθνικές αντιμετωπίζουν σοβαρά εμπόδια. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η προστασία της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα, όπως εκφράζεται μέσω του GDPR. Αντίθετα, στις ΗΠΑ, η ρύθμιση των δεδομένων είναι περισσότερο προσανατολισμένη στην προστασία των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, ενώ στην Κίνα, η προτεραιότητα δίνεται στην υποστήριξη της κυβερνητικής εξουσίας και της οικονομικής ανάπτυξης. Αυτό δημιουργεί προβλήματα για τις επιχειρήσεις, καθώς η συμμόρφωση με έναν κανονισμό σε μία περιοχή δεν εγγυάται συμμόρφωση σε άλλες.
Επιπλέον, οι τεχνολογικές κυρώσεις και οι γεωπολιτικές εντάσεις έχουν προκαλέσει περιορισμούς στη χρήση δυτικού λογισμικού σε χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία. Οι αναπτυσσόμενες οικονομίες που βρίσκονται υπό την επιρροή αυτών των δυνάμεων ενδέχεται επίσης να ακολουθήσουν παρόμοιες κατευθύνσεις, ενισχύοντας τις δυσκολίες των πολυεθνικών.
Προς μια Ομοσπονδιοποίηση των Πολυεθνικών;
Η αυξανόμενη πολυπλοκότητα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος ωθεί τις πολυεθνικές να αναλογιστούν εάν η αποκέντρωση των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων και η παραχώρηση μεγαλύτερης αυτονομίας στις τοπικές διοικήσεις μπορεί να είναι η λύση για την προσαρμογή στις νέες συνθήκες. Μια τέτοια αλλαγή θα μπορούσε να μοιάζει με την ομοσπονδιακή δομή που υιοθετούν ορισμένα κράτη, όπου οι περιφερειακές μονάδες απολαμβάνουν μεγαλύτερη ευελιξία στη λήψη αποφάσεων και τη διαχείριση τοπικών ζητημάτων.
Ένα παράδειγμα που αναδύεται είναι η αυτοκινητοβιομηχανία, όπου οι διαφορετικοί κανονισμοί σχετικά με τα ηλεκτρικά οχήματα ανά τον κόσμο μπορεί να οδηγήσουν τις πολυεθνικές εταιρείες αυτοκινήτων να δημιουργήσουν περιφερειακές υποδιαιρέσεις που λειτουργούν με διαφορετικές τεχνολογίες και υποδομές φόρτισης.
Η Προσαρμογή στις Νέες Προκλήσεις
Η σταδιακή αποπαγκοσμιοποίηση και η στροφή προς έναν πιο πολυπολικό κόσμο καθιστούν σαφές ότι το ενιαίο μοντέλο λειτουργίας των πολυεθνικών είναι πλέον ξεπερασμένο. Οι εταιρείες που θα προσαρμοστούν πρώτες στα νέα δεδομένα, υιοθετώντας πιο ευέλικτα και αποκεντρωμένα μοντέλα διακυβέρνησης, είναι πιθανό να έχουν πλεονέκτημα στον ανταγωνισμό. Αντίθετα, όσοι επιμένουν στην παραδοσιακή προσέγγιση της παγκοσμιοποίησης ενδέχεται να αντιμετωπίσουν αυξανόμενες πιέσεις και προκλήσεις.
Πηγή:
Why multinationals must adapt to deglobalisation (managementtoday.co.uk)
https://www.managementtoday.co.uk/why-multinationals-adapt-deglobalisation/indepth/article/1886186
παγκοσμιοποίηση, αποπαγκοσμιοποίηση, πολυεθνικές εταιρείες, εφοδιαστική αλυσίδα, γεωπολιτική, προστατευτισμός, οικονομικός εθνικισμός, ρυθμίσεις δεδομένων, GDPR, αποκέντρωση, αυτονομία, τεχνολογικοί περιορισμοί, Κίνα, Ρωσία, Ευρωπαϊκή Ένωση, ΗΠΑ, COVID-19, ευπάθεια, εμπορικές κυρώσεις, ομοσπονδιοποίηση, ηλεκτρικά οχήματα, ανθεκτικότητα, περιφερειακή διακυβέρνηση