Ο Δάντης και η Αστρολογία
Ο Δάντης ο Αλιγκιέρι, Ιταλός ποιητής, πολιτικός, συγγραφέας , φιλόσοφος ,γλωσσολόγος και διανοούμενος πίστευε αναμφίβολα στην Αστρολογία. Αν και αυτό το γεγονός σπάνια επισημαίνεται από τους επικριτές της , οποιοσδήποτε σοβαρός μελετητής των έργων του, σίγουρα το γνωρίζει. Μελετώντας τα 2 πιο σημαντικά έργα του ΔΑΝΤΗ (την ΘΕΙΑ ΚΩΜΩΔΙΑ και το ΣΥΜΠΟΣΙΟ) κατανοούμε πλήρως τον ισχυρό συμβολισμό της ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑΣ.
Για τον Φλωρεντινό ποιητή τα αστέρια είναι ένας πραγματικός οδηγός . Η Αστρολογία δεν ήταν μία απασχόληση ή ένα εσωτερικό δόγμα αλλά ένα πραγματικό αντικείμενο μελέτης, όπως συνέβαινε τότε σε όλη την Ευρώπη και συνεχίστηκε να είναι , μέχρι την εποχή του ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ . Γενικότερα στα έργα του Δάντη αναμφίβολα η ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ χαρακτηρίζεται ως ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ σύμφωνα με την τρέχουσα χρήση της γλώσσας της εποχής γιατί οι δύο κλάδοι ήταν ακόμα τότε στενά συνδεδεμένοι.
Από την Άννα Μπατίλα Lamaga
ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ
Το ΣΥΜΠΟΣΙΟ είναι σαφώς το 1ο έργο στο οποίο ο Δάντης ασχολείται με το θέμα της Αστρολογίας και αναφέρεται εκτεταμένα στους ΟΥΡΑΝΟΥΣ-ΠΛΑΝΗΤΕΣ βασιζόμενος στο αστρονομικό σύστημα του ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ . Σύμφωνα με το σύστημα αυτό υπάρχουν 9 ΚΙΝΗΤΟΙ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΙ στο στερέωμα που ταυτίζονται απόλυτα με 9 ΟΥΡΑΝΟΥΣ-ΠΛΑΝΗΤΕΣ.
ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΩΝ 9 ΟΥΡΑΝΩΝ-ΠΛΑΝΗΤΩΝ ΣΤΟ ΟΥΡΑΝΙΟ ΣΤΕΡΕΩΜΑ
1ος Ουρανός-Πλανήτης είναι η ΣΕΛΗΝΗ . 2ος είναι ο ΕΡΜΗΣ. 3η είναι η ΑΦΡΟΔΙΤΗ. 4ος είναι ο ΗΛΙΟΣ. 5ος είναι ο ΑΡΗΣ. 6ος είναι ο ΔΙΑΣ. 7οςείναι ο ΚΡΟΝΟΣ. 8ος είναι ο Πλανήτης των ΣΤΑΘΕΡΩΝ ΑΣΤΕΡΩΝ . 9ος είναι ένας Κρυσταλλικός-Διάφανος Πλανήτης-Ουρανός που ο Δάντης ονομάζει ΕΜΠΙΡΕΟ =ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟ ΟΥΡΑΝΟ, δηλ. είναι ένας Πλανήτης πύρινος, αληθινά φωτεινός. (Συμπόσιο II, Κεφ. III).
Ο Ιταλός ποιητής πέτυχε να ταιριάξει υπέροχα τους 9 διαφορετικούς Ουρανούς–Πλανήτες και την επιρροή τους πάνω στους ανθρώπους με τους χαρακτήρες που συνάντησε στο ταξίδι του στην μετά θάνατον ζωή, δείχνοντας πώς ο καθένας είχε τυπικά χαρακτηριστικά του αντίστοιχου αστρικού ζωδίου. Άλλωστε και ο ίδιος ο Δάντης, ως γεννημένος στο ζώδιο των Διδύμων, απολάμβανε μια ξεκάθαρη προδιάθεση για τη συγγραφή, ήταν εντέλει ένας ποιητής αναμφίβολα μεγαλοφυής.
ΟΙ 7 ΟΥΡΑΝΟΙ-ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΛΑ ΤΩΝ 7 ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ(ΤRIVIUM,QUATRIVIUM) ΣΤΟΝ ΜΕΣΑΙΩΝΑ
Στο ΣΥΜΠΟΣΙΟ, ο Δάντης ταυτίζει τους 7 ΟΥΡΑΝΟΥΣ-ΠΛΑΝΗΤΕΣ με τις 7 φιλελεύθερες τέχνες που αποτελούσαν τα 2 επίπεδα διδασκαλίας στην περίοδο του Μεσαίωνα, δηλ. το ΤRIVIUM (γραμματική, ρητορική, διαλεκτική και το QUATRIVIUM (αριθμητική, γεωμετρία, μουσική, αστρονομία ): τη ΣΕΛΗΝΗ με τη γραμματική, τον ΕΡΜΗ με τη διαλεκτική, την ΑΦΡΟΔΙΤΗ με τη ρητορική, τον ΗΛΙΟ με την αριθμητική, τον ΑΡΗ με τη μουσική, τον ΔΙΑ με τη γεωμετρία και τον ΚΡΟΝΟ με την αστρολογία.
Τονίζει 2 χαρακτηριστικά του πλανήτη ΚΡΟΝΟΥ : ότι είναι ο πιο αργός από τους πλανήτες στην κίνησή του και ο ‘’υψηλότερος ’’, δηλαδή ο πιο απομακρυσμένος. Από όλες τις Τέχνες (Επιστήμες) η ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ είναι η πιο ευγενής επιστήμη, γιατί ασχολείται με τους Ουρανούς-Πλανήτες, άλλωστε για τον ποιητή οι Ουρανοί είναι η κατοικία του Θεού. Ο Δάντης λέει αυτολεξεί :«Και αυτή (η αστρολογία), περισσότερο από οποιοδήποτε από τα προαναφερθέντα, είναι ευγενής και σπουδαία λόγω του ευγενούς και σπουδαίου θέματός της: την κίνηση των Πλανητών-Ουρανών . Το εξαιρετικό αυτό θέμα της, παρουσιάζεται χωρίς καμία ατέλεια , ακριβώς γιατί προέρχεται από μια πιο τέλεια και πιο ρυθμισμένη αρχή».
ΘΕΙΑ ΚΩΜΩΔΙΑ ΚΑΙ ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ
Ο Δάντης αναφέρει και στην ΘΕΙΑ ΚΩΜΩΔΙΑ πολλά αστρολογικά σύμβολα : τους 7 Πλανήτες-Ουρανούς, πολυάριθμους αστερισμούς, μερικά αστέρια, τον Ζωδιακό κύκλο, τον Ισημερινό. Μεγάλη σημασία αποκτά ο Πλανήτης ( ή αστέρας ) Ήλιος . Στο έργο ο ΗΛΙΟΣ αναφέρεται 42 φορές με διάφορες έννοιες: ως ο Πρώτος μεταξύ των πλανητών, ως σύμβολο για τις μετακινήσεις των ανθρώπων, ως σύμβολο της Ηθικής…
Στη συνέχεια της μελέτης αυτής σχετικά με την σχέση Δάντη-Αστρολογίας αναφέρονται πολλές έννοιες του έργου του ποιητή και της δομής του, παρατίθενται αποσπάσματα κυρίως από την Θεία Κωμωδία που δείχνουν πιο ξεκάθαρα την Αστρολογική της σύλληψη , συνδεδεμένη σαφέστατα με την ΠΤΟΛΕΜΑΙΚΗ αστρονομική θεωρία και ταυτόχρονα υπογραμμίζονται οι αστρικές επιρροές πάνω στον χαρακτήρα και τη μοίρα των ανθρώπων. Αναφέρουμε μερικούς χαρακτηριστικούς στίχους που φανερώνουν την σύνδεση του Δάντη με την αστρολογία:
ΕΑΡΙΝΗ ΙΣΗΜΕΡΙΑ-ΖΩΔΙΟ ΤΟΥ ΚΡΙΟΥ(Παράδεισος -Θεία Κωμωδία)
‘’Το λυχνάρι του κόσμου ανεβαίνει στους θνητούς από διάφορα στόματα αλλά από αυτόν
που τέσσερις κύκλοι έρχονται με τρεις σταυρούς,
με καλύτερη πορεία και με καλύτερο αστέρι
βγαίνει μαζί, και το εγκόσμιο κερί
μετριάζει και σφραγίζει περισσότερο με τον τρόπο του …’’
… στίχοι από το 3ο Βασίλειο της Θείας Κωμωδίας, τον Παράδεισο ( το πιο κοσμολογικό, μεταφυσικό και αστρολογικό βασίλειο από όλη τη Θεία Κωμωδία) που αναφέρονται στην Εαρινή Ισημερία, μια ιδιαίτερα ευνοϊκή αστρολογική συνθήκη γιατί ο Ήλιος βρίσκεται στο ζώδιο του Κριού, όπως τη στιγμή της Δημιουργίας και της Γέννησης του Ιησού, αλλά και κατά την έναρξη του ταξιδιού του ποιητή.
Πολυάριθμα αποσπάσματα του έργου του Δάντη περιέχουν σαφείς αναφορές στο αστρολογικό δόγμα, με έμφαση στην πραγματική δύναμη ή επιρροή των Ουρανών–Πλανητών και των άστρων στις ανθρώπινες υποθέσεις. Ορισμένα είναι λόγια του ίδιου του Δάντη , άλλα της αγαπημένης του Βεατρίκης και άλλα αποδίδονται σε διάφορους άλλους ήρωες: (ΒRUNETTO LATINI, CUNIZZADA ROMANO, κ.λπ.)
ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΟΛΑΣΗ (Θεία Κωμωδία)
Στους Κύκλους της Κόλασης (το 1ο βασίλειο της Θείας Κωμωδίας) ο Δάντης συναντά, κάτω από μια βροχή φωτιάς, τον δάσκαλό του και εξαίρετο ρήτορα BRUNETTO LATINI: αυτός βρίσκεται τιμωρημένος στο 3ο δαχτυλίδι του 7ουκύκλου (Κόλαση. XV). Εκεί ήταν καταδικασμένοι αιώνια να περπατούν σε καυτή άμμο και να καίγονται από πύρινη βροχή όσοι διέπρατταν βία κατά του Θεού, οι πάρα ΦΥΣΙΝ (δηλ. οι σοδομιστές) και όσοι στρέφονται εναντίον της τέχνης.
Παρά την ποινή όμως στην οποία είναι καταδικασμένος ο LATINI, ως σοδομιστής, ο Δάντης δείχνει μεγάλο σεβασμό προς αυτόν. Στην ερώτησή του δασκάλου του για την ιδιαιτερότητα αυτού του ταξιδιού, πως δηλ. κατάφερε αν και ζωντανός να μπει στο απόκοσμο βασίλειο της Κόλασης, ο Δάντης εξηγεί συνοπτικά τον λόγο του ταξιδιού του με στόχο την επιστροφή στον Παράδεισο μετά από την επώδυνη περιπλάνησή του στην Κοιλάδα της αμαρτίας (στην Κόλαση). Τότε ακριβώς ο μεγάλος ρήτορας κάνει μια πρόβλεψη στον Δάντη:
Και μου είπε: «Αν ακολουθήσεις το αστέρι σου,
δεν μπορείς να αποτύχεις σε ένα ένδοξο λιμάνι,
αν έχω αντιληφθεί καλά τον εαυτό μου στην όμορφη ζωή.
ΔΑΝΤΗΣ ΚΑΙ ΜΠONATTI (ΚΟΛΑΣΗ, Θεία Κωμωδία)
Ο Δάντης στο 20ο Άσμα της Κόλασης , φτάνει στον 8ο Κύκλο ,όπου εκεί συναντά τον G.BONATTI (σπουδαίο αστρολόγο του 13ου αι.). Ο αστρολόγος είναι καταδικασμένος αιώνια– όπως και άλλοι μάντεις (Τειρεσίας) από την αρχαιότητα – να περπατάει με το κεφάλι προς τα πίσω γιατί διέπραξαν την αμαρτία της πρόβλεψης. Εκμεταλλεύτηκαν τις μαντικές τέχνες για να δουν το μέλλον , ενώ μόνο ο Θεός μπορεί να το ξέρει και σε κανένα θνητό δεν επιτρέπεται. Καταδικάστηκαν λοιπόν να περπατούν προς τα πίσω επειδή τόλμησαν να δουν …πολύ μπροστά.
ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ(Θεία Κωμωδία)
Ο 9ΟΣ Ουρανός-Πλανήτης της Αφροδίτης
Το 9ο άσμα του Παραδείσου επιβεβαιώνει την αντίληψη του Δάντη για τις αστρολογικές επιρροές μέσα από τα λόγια που του απευθύνει μια γυναικεία ψυχή που είχε τοποθετηθεί στον Ουρανό–Πλανήτη της Αφροδίτης:
Αυτή κι εγώ γεννηθήκαμε από μια ρίζα:
ΚΟΥΝΙΤΖΑ ονομαζόταν, και εδώ λάμπω
γιατί το φως αυτού του αστεριού με κέρδισε.
Στους παραπάνω στίχους η CUNIZZA DA ROMANO (μια Ιταλίδα αριστοκρατικής καταγωγής δηλώνει ότι βρίσκεται στον Ουρανό–Πλανήτη της Αφροδίτης, επειδή δέχτηκε την ακτινοβολία αυτού του άστρου. Και δεν της φάνηκε παράξενο ότι, από υποταγή στη Θεά του έρωτα ,αρχικά μέσω μιας έμφυτης ερωτικής κλίσης ( οδηγήθηκε στην λαγνεία και στην κατάκτηση αμέτρητων εραστών ) αλλά στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας σωστά την αγάπη την μετέτρεψε σε φιλανθρωπία και ουράνια αγάπη. Έγινε ένα πνεύμα αγνής αγάπης προορισμένο για την αιωνιότητα , στη σωτηρία της ψυχής.
ΚΡΟΝΟΣ-ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΤΩΝ ΣΤΑΘΕΡΩΝ ΑΣΤΕΡΩΝ-ΑΣΤΕΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΔΥΜΩΝ
Φεύγοντας από τον 7ο Πλανήτη , αυτόν του Κρόνου , για να μπει στον 8ο , τον Πλανήτη των Σταθερών Αστέρων , ο Δάντης βρίσκεται στον αστερισμό των Διδύμων , που αποτελεί μέρος του Πλανήτη αυτού. Στην Αρχαία και Μεσαιωνική αστρονομική αντίληψη ο Ήλιος διέρχεται τον αστερισμό των Διδύμων την περίοδο μεταξύ 21ης ΜΑΙΟΥ και 21ης ΙΟΥΝΙΟΥ. Σύμφωνα με την αστρολογική παράδοση αυτός ο αστερισμός μεταφέρει σε όσους γεννιούνται αυτή την συγκεκριμένη χρονική περίοδο (στον αστέρα των Διδύμων) το χάρισμα του λόγου, της επικοινωνίας, της γραφής, της ξεχωριστής ικανότητας στην ομιλία και φυσικά το ταλέντο στην ποίηση.
ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΔΑΝΤΗ ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΔΙΔΥΜΩΝ
Ο Δάντης επειδή γεννήθηκε στις 29 Μάη του 1265-αν και κάποιοι μελετητές τοποθετούν την γέννησή του στις 2 ή 8 Ιουνίου- δηλαδή την περίοδο ακριβώς που ο Ήλιος περνάει από τον αστερισμό των Διδύμων, ένιωσε την επίδραση του άστρου του και την χρονική στιγμή που ‘’φεύγει ‘’από τον 7ο Ουρανό-Πλανήτη του Κρόνου , απευθύνει ένα μεγαλειώδες άσμα ευγνωμοσύνης προς τα αστέρια των Διδύμων, από τα οποία προήλθε η εξαιρετική επικοινωνιακή, η συγγραφική ικανότητά του, η ευρηματικότητα και η φαντασία του ως ποιητή:
Ω ένδοξα Αστέρια, ω φως εμποτισμένο
με μεγάλη αρετή, από την οποία αναγνωρίζω
όλη μου την εφευρετικότητα, όποια κι αν είναι αυτή
Μαζί σου γεννήθηκε και κρύφτηκε μακριά
Εκείνο που είναι ο πατέρας όλης της θνητής ζωής
όταν ένιωσα για πρώτη φορά τον αέρα της Τοσκάνης.
και μετά όταν μου δόθηκε η χάρη
να μπω στον ψηλό τροχό που κυκλώνει την περιοχή σας,
τακτοποιήθηκα .Σε σένα ευσεβώς τώρα αναστενάζει η ψυχή μου,
να αποκτήσει αρετές στο δυνατό βήμα που…. (Παράδεισος XXII στ. 112-123)
ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΤΗΡΙΟ(Θεία Κωμωδία)
Το 16ο Άσμα του Καθαρτηρίου – το κεντρικό Άσμα ολόκληρης της Θείας Κωμωδίας , όπως είναι και το 50ο άσμα– περιγράφει τη συνάντηση του ποιητή με τον Μάρκο τον Λομβαρδό (έναν άσημο άνθρωπο που ανήκε, όταν ήταν ζωντανός, στην Αυλή της Λομβαρδίας και τώρα μετά θάνατον ,βρίσκεται στον 3ο κύκλο εκεί όπου τοποθετούνται σύμφωνα με τον Δάντη οι οργισμένοι χαρακτήρες), μας επιτρέπει να αναδείξουμε την κριτική θέση του ποιητή σε σχέση με τις επιρροές των Άστρων πάνω στους ανθρώπινους χαρακτήρες .
Η απορία του: ‘’φταίει η επίδραση των άστρων πάνω στους ανθρώπους για την έλλειψη Ηθικής ή οι ίδιοι οι άνθρωποι ; ‘’ εξηγεί το δόγμα της Ελεύθερης Βούλησης. Ο Μάρκος προσκαλεί τον Δάντη να προσευχηθεί για αυτόν κατά την επιστροφή του στον Eπάνω Κόσμο και προσθέτει τους ακόλουθους στίχους:
(Καθαρτήριο XVI, 65-84):
Εσείς που ζείτε κάθε λόγο ανεβείτε
στον παράδεισο, έστω κι αν όλα
κινούνται μαζί σας όπως χρειάζεστε.
Αν ήταν έτσι, η ελεύθερη βούληση καταστράφηκε μέσα σου
και δεν υπήρχε δικαιοσύνη
για την καλή χαρά και για το πένθος για το κακό.
Στον Παράδεισο αρχίζουν οι κινήσεις σου.
Δεν τα λέω όλα, αλλά με δεδομένο ότι τα λέω,
φως σου δίνεται για καλό και για κακία,
και ελεύθερη βούληση; που αν παλέψει
στις πρώτες μάχες με τον παράδεισο,
τότε κερδίζει τα πάντα, αν φάει καλά.
Είστε υποκείμενοι σε μια μεγαλύτερη δύναμη και μια καλύτερη
ελεύθερη φύση. και αυτό δημιουργεί
το μυαλό μέσα σου, που ο παράδεισος δεν έχει στη φροντίδα του.
Ωστόσο, εάν ο παρών κόσμος παρεκκλίνει,
η αιτία βρίσκεται μέσα σας, είναι μέσα σας.
και τώρα θα είμαι ο αληθινός σου κατάσκοπος.
ΔΑΝΤΗΣ-ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΒΟΥΛΗΣΗ
Αυτοί οι στίχοι επιβεβαιώνουν ξεκάθαρα την ελεύθερη βούληση και την ελευθερία του ανθρώπου στους αιώνες του Μεσαίωνα, γιατί απορρίπτουν την εξουσία της αστρολογίας στην ανθρώπινη βούληση. Για τον Δάντη τα αστέρια προδιαθέτουν τις ανθρώπινες παρορμήσεις, αλλά η ψυχή δημιουργείται απευθείας από τον Θεό, έχει την ικανότητα να βλέπει το καλό και να χρησιμοποιεί την ελευθερία για να το πετύχει.
Διεκδικεί την ανεξαρτησία του ανθρώπου από τις επιρροές των άστρων, αναγνωρίζοντας επίσης την ανάγκη για Χάρη, που εκπροσωπείται στο ποίημα από τον πλατωνικό του έρωτα, την Βεατρίκη. Η αστρολογία του Δάντη λοιπόν υποστηρίζει ότι οι αστρικές επιρροές κατευθύνονται πάντα προς το καλό και επαφίεται στην ελεύθερη βούληση του ανθρώπου να τις αποδεχτεί , να τις υποστηρίξει ή να τις απορρίψει αποφασίζοντας ελεύθερα για την μοίρα του.
ΕΠΙΜΥΘΙΟ
Οι πλανήτες, τα αστέρια και τα ζώδια είναι όπως ήδη αναφέρθηκε εξόχως παρόντα στο έργο του μεγάλου Ιταλού ποιητή. Για έναν εκπληκτικό και μεγαλοφυή στοχαστή όπως ο Δάντης -γεννημένος στο ζώδιο των Διδύμων αλλά και με ένα STELLIUM στο ίδιο ζώδιο (Ωροσκόπο, Ερμή ανάδρομο, Κρόνο στους Διδύμους)σε αντίθεση με τη Σελήνη του (μεταξύ Τοξότη και Αιγόκερω) και με ένα Μεσουράνημά (Ζενίθ) στον Υδροχόο–ελεύθερος από την φύση του , περιπλανώμενος στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του ως εξόριστος για πολιτικούς λόγους από την πατρίδα του ,την Φλωρεντία, τα αστέρια ήταν οι πιο αξιόπιστοι σύμβουλοι.
Σε αυτά τα ένδοξα αστέρια τον οδηγεί το ζώδιο των Διδύμων στα οποία απευθύνει εγκάρδια έκκληση –επίκληση ,(ως άλλος Όμηρος στις Μούσες και στον Απόλλωνα) να φτάσει στον 10ο Ουρανό ,να λυτρωθεί από τις αμαρτίες του, να οδηγηθεί στην Κάθαρση και εντέλει ως συγγραφέας– πρωτίστως– να καταφέρει να διηγηθεί την εξαιρετική εμπειρία αυτού του μεταφυσικού ταξιδιού. Ένα εσχατολογικό ταξίδι από τα έγκατα του Κάτω Κόσμου(Κόλαση) μέχρι το απόγειο,(Παράδεισο) την πνευματική και ψυχική ανάταση και απελευθέρωση του Δάντη και φυσικά κάθε ατόμου που στην αέναη αναζήτηση του εαυτού του, έχει πληγωθεί, έχει μισήσει, έχει λατρέψει, έχει αναρωτηθεί, έχει γκρεμιστεί και τελικά… ξανασηκώνεται γιατί …ΕΛΠΙΖΕΙ.
Υ.Γ …γνώρισα τον Δάντη και τα έργα του πριν …πολλά πολλά χρόνια όταν σπούδαζα στην Φλωρεντία. Τον αγάπησα, τον μετέφρασα και αντιλήφθηκα τα νοήματά του σε βάθος αρκετά χρόνια μετά… μέσα από τα μάτια του μεγάλου μου γιου που κυριολεκτικά λάτρευε όποιο μάθημα του Ιταλικού Τμήματος -στο οποίο σπούδαζε(Πτυχίο –Μεταπτυχιακό)- σχετιζόταν με τον Μέγιστο Ιταλό ποιητή. Γέλασα άπειρες φορές με τα σχόλιά του:’ ’Μαμά ξέρεις πού θα σε τοποθετούσε ο Δάντης εσένα, τον δάσκαλό σου και όσους ασχολούνται με την αστρολογία; στον 8οΚύκλο της Κόλασης μαζί με τον Τειρεσία, τον ΒΟΝΑΤΤΙ και άλλους ψευδοπροφήτες…’’.
Βίωσα κυριολεκτικά τα τελευταία 4 χρόνια ένα …παράλληλο συναρπαστικό ταξίδι απίστευτων γνώσεων και φαντασίας στο πεδίο της αστρολογίας με οδηγό και MAESTRO όχι τον Βιργίλιο αλλά τον CRISTOARCHO με την βεβαιότητα …εντέλει ότι το ταξίδι από την Κόλαση στον Παράδεισο …δυστυχώς και με αντίστροφη κατεύθυνση σε διαλύει αλλά σε βάθος χρόνου σε… ΔΥΝΑΜΩΝΕΙ. Βαθύτατα… ΕΥΓΝΩΜΩΝ.